De Diabetische Voet

Wat is een diabetische voet?

Diabetes kan ontstaan door diverse oorzaken. Het is bekend dat een aantal factoren de kans op diabetes type 2 vergroot. Denk hierbij aan roken, ongezond eten, overgewicht, erfelijkheid, (te) weinig lichaamsbeweging en ouder worden. Maar bij een deel van de mensen met diabetes type 2 zijn de oorzaken nog onduidelijk. Er zijn verschijnselen aan de voeten die bij veel mensen met diabetes voorkomen. Zoals neuropathie, standsafwijkingen en verminderde doorbloeding, met mogelijke wondjes als gevolg. Een combinatie van een aantal van deze verschijnselen noemen we een diabetische voet.

Neuropathie

Neuropathie is een beschadiging van de zenuwen. Als uw zenuwen beschadigen vermindert het gevoel in uw voeten. Hierdoor voelt u bijvoorbeeld niet meer dat een bad te warm is of dat er een steentje in uw schoen zit. Ook voelt u het mogelijk niet als er een blaar of wondje is ontstaan. Als uw bloed minder goed naar uw benen en voeten stroomt, kan dat wondje vaak slecht genezen.

Standsafwijkingen

Als zenuwen verminderen of uitvallen, dan kunnen uw kleine voetspieren slechter gaan werken. De trekkracht van de onderbeenspieren wordt dan groter. Er is dan geen goede balans meer tussen de kleine en grote spieren. Hierdoor kunnen standsveranderingen van uw tenen en voeten ontstaan. Door standsveranderingen kunnen drukplekken ontstaan met eelt, blaren en wonden tot gevolg.

Verminderde doorbloeding

Bij diabetes heeft u een grotere kans op een verminderde doorbloeding van en naar uw benen en voeten. Hierdoor ontstaat een verminderde toevoer van zuurstof en voedingsstoffen naar uw voet. Uw huid kan daardoor sneller kapotgaan en wondjes genezen langzaam of soms zelfs niet. Dit noemen we perifeer arterieel vaatlijden.

Wondjes

Wondjes komen veel voor bij de diabetische voet.

Een wond (ulcus) ziet er vaak onschuldig uit, maar kan zorgen voor ernstige infecties. Wanneer zo'n voetinfectie zich uitbreidt, kan dit zelfs een amputatie tot gevolg hebben. We willen dit graag voorkomen. Als u een wondje heeft dat slecht geneest, zult u regelmatig gezien worden en nauwkeurig behandeld worden door de gespecialiseerde voetverzorger. Een diabetische wond ontstaat vaak door de combinatie van druk met wrijving. Slecht passende schoenen, het lopen op blote voeten of te dikke naden van sokken kunnen oorzaken zijn van een dergelijke wond.

Waarom gaat een diabetes naar de gespecialseerde voetverzorger?

Om te voorkomen dat u wondjes aan uw voeten krijgt, is het belangrijk dat uw voeten regelmatig gecontroleerd worden. Dit noemen we een diabetische voet controle. Uw huisarts, diabetesverpleegkundige en gespecialiseerde voetverzorger kunnen uw voeten controleren.

Uw huid wordt gecontroleerd op temperatuurverschil en druk - en eeltplekken. Het gevoel van de voet wordt met een stemvork en een monofillament getest.

Beweeglijkheid van de gewrichten. Een beperkte beweging van gewrichten kan zorgen voor een verkeerde afwikkeling van de voet.

Uw slagaders in uw benen/voeten worden gecontroleerd op een goede doorbloeding.

Thuisverzorgingstips

Controleer uw voeten iedere dag op rode plekjes, blaartjes, kloofjes of wondjes. Wanneer een wondje niet binnen zeven dagen geneest, neem dan altijd contact op met uw huisarts of podotherapeut. Was uw voeten iedere dag met een milde zeep en droog ze goed af, ook tussen de tenen. Smeer uw voeten iedere avond in met crème om uitdroging van de huid te voorkomen. Voel altijd, voordat u uw schoenen aantrekt, of er geen steentjes in uw schoenen zitten om te voorkomen dat u wondjes krijgt.

Wordt afgeraden...

...om op blote voeten e lopen . Draag altijd schoenen of pantoffels ter bescherming van uw voeten. De zool van een pantoffel of slipper beschermt uw voeten tegen scherpe voorwerpen als steentjes en glas en tegen viezigheid op de grond.

...van het dragen van teenslippers, hierdoor kunt u drukplekken/blaren tussen de tenen krijgen met mogelijke wondjes tot gevolg. Draag geen sokken of kousen met dikke naden. Deze kunnen voor drukplekjes zorgen. Er zijn naadloze sokken en panty's verkrijgbaar. U kunt uw panty ook binnenstebuiten dragen.

...om een langdurig voetbad te nemen. Ook wanneer u een wondje heeft neemt u geen voetenbadjes met Biotex/soda etc.. De huid wordt hierdoor week en juist extra kwetsbaar voor wondjes en infecties!

Schoen advies

Zorg ervoor dat uw schoenen goed passen. Let op voldoende ruimte bij de tenen in de lengte, de breedte, maar ook in de hoogte. Tenen en nagels komen snel in de knel, waardoor drukplekken/wondjes kunnen ontstaan. Een bekend probleem bij neuropathie is, dat u door het verminderde gevoel in de voeten de schoen niet meer goed voelt zitten. U kunt daarom snel geneigd zijn om te kleine schoenen te kopen; deze voelt u wél om de voet zitten, maar toch zijn ze echt te klein. Voeten worden vaak groter en breder naarmate mensen ouder worden: laat daarom altijd uw voetmaat opmeten! Pas altijd beide schoenen in de winkel, het is normaal dat de ene voet langer is dan de andere. Omdat diabetespatiënten extra voorzichtig moeten zijn met hun voeten, is het verstandig eelt, likdoorns en moeilijk te knippen nagels niet zelf te verzorgen.

Sporten en bewegen met diabetes.

Diabeten & Sportvoet

Sporten en bewegen is naast heel gezond, ook goed bij de behandeling van diabetes. Door te bewegen verbetert bij diabetes je insulinegevoeligheid, waardoor je bloedsuikerspiegel minder hoog wordt. Daarnaast krijg je een fit gevoel, blijf je goed op gewicht en heb je minder last van stress. Kortom, je zit lekkerder in je vel. .

Om op een gezonde en veilige manier te sporten met diabetes, moet je met een aantal dingen rekening houden. Om genoeg energie te hebben en te houden tijdens je training moet je gezonde en voldoende koolhydraatrijke producten eten. Daarnaast moeten de medicijnen of insuline afgestemd worden op het bewegen. Door het sporten wordt je lichaam namelijk gevoeliger voor insuline. Daardoor is er sneller kans op een lage bloedsuiker (hypoglykemie). De signalen hiervan zijn niet altijd herkenbaar.

Een lage bloedsuiker voorkomen

Zo voorkom je een hypo tijdens het sporten:

Meten is weten, hierdoor houd je zelf controle
Begin niet met sporten bij een lage bloedsuiker (kleiner dan 5mmol/l) of te hoge bloedsuiker (groter dan 16mmol/l)
Neem snelle suikers mee (zoals sportdrank, druivensuiker/dextrose of siroop. Leestip: koolhydraten)
Draag je medische gegevens altijd bij je bijvoorbeeld in de vorm van een sos-bandje
Informeer bij huisarts of sportdokter

Sporten en diabetesmedicijnen

Voor het sporten heb je mogelijk minder insuline nodig. Je kunt zelf een logboek bijhouden en dit bespreken met je huisarts. Zij kunnen je adviseren, ook als je andere medicijnen gebruikt.

Diabetes en inspanning

Inspanning kost energie. Daarom heeft bewegen gevolgen voor je bloedsuiker. Meet je bloedsuikerspiegel voor, tijdens en na de training. Bespreek en laat begeleiden door je begeleidende arts.